سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون،یکی از انواع سرطان های شایع است که باعث گریبان گیری بسیاری از افراد در سرتاسر دنیا شده است.روده بزرگ در قسمت پایانی دستگاه گوارش قرار دارداین نوع سرطان در روده بزرگ(کولون) یا مقعد (رکتوم) آغاز میشود.
سرطان روده بزرگ یکی از رایج‌ترین انواع سرطان در بسیاری از کشورها است و به خصوص در افراد بالای ۵۰ سال شایع‌تر میباشد.
در ادامه به بررسی چگونگی تشخیص و درمان سرطان روده بزرگ میپردازیم.
سرطان روده چیست؟و از کجا شروع میشود؟
سرطان روده، که به آن سرطان کولون یا رکتوم نیز گفته میشود، نوعی از سرطان است که در روده بزرگ یا مقعد (رکتوم) شکل می‌گیرد. بیشتر سرطان های روده از رشد غیر طبیعی سلول ها در سطح داخلی روده بزرگ رخ میدهند.به این رشد غیر طبیعی سلول ها ،پولیپ گفته میشود. معمولاً از پولیپ‌های خوش‌خیم (غده‌های کوچک) که در روده بزرگ شروع می‌شوند، و با گذشت زمانی طولانی،که ممکن است سال ها طول بکشد به سرطان تبدیل میشود.
نکته : تمامی پولیپ ها به سرطان تبدیل نمیشوند.و احتمال تغییر پولیپ وجود دارد.
پولیپ‌های روده بزرگ به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
- پولیپ‌های آدنوماتوز (Adenomatous Polyps): این نوع پولیپ ها اگر درمان نشوند منجر به بیماری سرطان میگردد.این نوع پولیپ‌ها به‌عنوان پولیپ‌های پیش‌سرطانی نیز شناخته می‌شوند.
پولیپ‌های توبولار (Tubular Polyps): این‌ها رایج‌ترین نوع پولیپ‌های آدنوماتوز هستند و معمولاً به تدریج به سرطان تبدیل می‌شوند.
پولیپ‌های ویلوز (Villous Polyps): این نوع پولیپ ویلوز ،احتمال بیشتری دارد که به سرطان تبدیل شود.
۲٫پولیپ‌های هایپرپلاستیک (Hyperplastic Polyps):این نوع پولیپ ها خوش خیم هستند و احتمال خیلی کمی دارد که به سرطان تبدیل شود.
علائم و نشانه های سرطان روده
علائم عمومی
- تغییرات در عادات روده‌ای
- وجود خون در مدفوع و خونریزی مقعد
- کاهش وزن غیر طبیعی
- ایجاد ضعف و خستگی
- نفخ و درد شکم
- داشتن تب
عمل جراحی سرطان روده بزرگ
عمل جراحی سرطان روده بزرگ:
اگر سرطان روده بزرگ از مرحله ابتدایی (مرحله صفر یا پولیپ) به مراحل پیشرفته‌تر رسیده باشد، جراحی به‌عنوان اولویت اول برای درمان سرطان در نظر گرفته میشود. این جراحی با هدف برداشتن کامل توده سرطانی و در صورت نیاز ترمیم روده انجام می‌گیرد، به‌گونه ای که عملکرد طبیعی روده پس از جراحی حفظ خواهد شد. در مراحل اولیه سرطان، ممکن است تنها بخشی کوچک از دیواره داخلی روده در طی یک جراحی موضعی برداشته شود.
اگر سرطان به لایه‌های عمقی یا عضلات اطراف روده بزرگ گسترش یافته باشد، معمولاً نیاز به برداشتن یک بخش کامل از روده (کولون) میباشد که به این عمل، کولکتومی گفته میشود. کولکتومی به سه روش انجام میشود:
- کولکتومی باز: جراح یک برش بزرگ روی شکم ایجاد میکند تا بخش آسیب‌دیده روده بزرگ را بردارد.
- کولکتومی لاپاراسکوپی: در این روش جراح چند برش کوچک روی شکم ایجاد میکند و با استفاده از ابزارهای مخصوص مجهز به دوربین، قسمت سرطانی روده را خارج میکند.
- جراحی رباتیک: یک روش پیشرفته که در آن بخش سرطانی روده با کمک سیستم‌های رباتیک برداشته میشود.
در طول جراحی، ممکن است غدد لنفاوی مجاور نیز برای بررسی دقیق‌تر حذف شوند. اگر بخشی از روده طی جراحی برداشته شود، در پایان عمل، ترمیم و اتصال دو سر باقی‌مانده روده انجام میشود. هر دو عمل کولکتومی باز و کولکتومی لاپاراسکوپی از نظر اثربخشی در حذف سرطان روده بزرگ مشابه هم هستند و عوارض تقریباً یکسانی دارند. بااین‌حال، کولکتومی لاپاراسکوپی و رباتیک مزایایی نظیر کاهش درد و سرعت بیشتر بهبودی پس از جراحی را ارائه میدهند.
در حال حاضر، جراحی لاپاراسکوپی رایج‌ترین روش انجام کولکتومی محسوب میشود.
مراقبت های پس از عمل جراحی
از مراقبت های پس از عمل جراحی،در ابتدا باید به طور منظم به پزشک مراجعه کرد،تحت نظارت پزشک بود.اگر غدد لنفاوی درگیر شده باشند ،خطر عود همچنان وجود خواهد داشت.
